بررسی امکان القای مقاومت سیستمیک نسبت به بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه خیار با استفاده از کیتوزان وسیلیکون

یکی از مهمترین بیماری های خیار ، پوسیدگی ساقه و ریشه خیار با عامل fusarium oxysporum f.sp. cucumerinum - radicis می باشد. در این تحقیق اثرات احتمالی کاربرد کیتوزان وسیلیکون در امکان القای مقاومت میزبان در مقابل این پاتوژن در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. در محیط پتری اثر غلظت های مختلف کیتوزان ( 100 ، 200 ،500میلی گرم/لیتر) وسیلیکون(2 ، 4، 6 میلی مولار) بر رشدf. oxysporum f.sp.radicis- cucumerinum آزمایش شد. نتایج نشان داد که همه غلظتهای کیتوزان بطور مستقیم روی رشد قارچ اثر منفی داشتند، همچنین غلظت 6و4 میلی مولار سیلیکون نیز از رشد قارچ عامل بیماری جلوگیری کرد. در آزمایش های گلخانه ای نیز ازغلظت های مشابه مواد مذکوراستفاده شد. دراین آزمایش-ها کیتوزان به دو روش اسپری برگی ومحلول درخاک وسیلیکون نیز به صورت محلول در خاک استفاده شدند. شدت بیماری، وزن تر ریشه، اندامهای هوایی و ارتفاع بوته در بررسی های گلخانه ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج این بررسی ها نشان داد که گیاهان خیار تیمار شده با کیتوزان وسیلیکون به عنوان محرک های واکنشهای دفاعی گیاه سبب کاهش شدت بیماری و افزایش برخی فاکتورهای رشدی در مقایسه با گیاهان شاهد آلوده شدند. اهداف دیگر این تحقیق، بررسی تاثیرکیتوزان وسیلیکون روی شاخص های مقاومت القائی شامل آنزیم های کیتیناز، بتا-1و4 گلوکاناز، فنیل آلانین آمونیالیاز، پراکسیداز ومحتوای فنل کل ونیز پرولین دربافت گیاهان تیمار شده بود. ارزیابی محتوای فنل کل و میزان فعالیت آنزیم های فوق درگیاهان تیمار شده با القاء کننده هادر مقایسه با گیاهان شاهد سالم و آلوده افزایش یافته بود. بالاترین مقدار این ترکیبات به ترتیب در روزهای سوم و پنجم بعد از کاربرد القاء کننده ها مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده، پیشنهاد می شود که کیتوزان وسیلیکون به عنوان محرک های شیمیایی دفاع گیاه می توانند به عنوان روش مبارزه بی خطر، در برابر پوسیدگی فوزاریومی ریشه خیار استفاده شوند.